Toplumsal cinsiyet eşitliği ve iş dünyası

Pazar payı, sermaye ve hisse senedi değerine göre kadın yönetici sayısı fazla olan şirketler pazar payı, sermaye ve hisse senedi değerine göre daha iyi performans göstermektedir.

İşinizde veya iş yerlerinizde, iyiye, en iyiye ilerlemek için neler yapıyorsunuz?

Mesela çalışma arkadaşlarınızla cinsiyetsiz bir yaklaşımla iletişim kuruyor musunuz? Yada ekip çalışmalarınızda ne kadar eşit ve kapsayıcı tercihler yapıyorsunuz?

Hadi gelin, daha sağlıklı bireyler olmak için, daha sağlıklı iş yerleri oluşturalım. Kısaca daha sağlıklı aileler ile toplumlar oluşturalım. Sürdürülebilir Kalkınma için Küresel Amaçlar doğrultusunda, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile dünya üzerinde sağlıklı toplumlar oluşturmak için hep birlikte hareket etmemiz gerektiği önemle belirtiliyor.

Dünyayı değiştirelim. Nasılmı? Çok basit. Kullandığımız paradigmalarla oluşan normlardan başlayalım, dilimizi değiştirelim. Çünkü dil tüm algıyı oluşturan temel referans ve iletişim aracıdır. Dil değişirse dünya değişir.

Çağ Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan klinik psikolog Anjelika Şimşek, toplumsal cinsiyet dilinde etiketlemenin, iş yaşamında bazı cinsiyetçi deyim, atasözü ve ifadelerin, biyolojik özelliklere, cinsiyete ve mesleğe yönelik ayrımcı dilin, nasıl bilinçsizce kullanıldığına dikkat çekerek eşit bir toplum için eşit bir dil yaratmanın gerekliliğine vurgu yapmakta.

Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Mine Özaşçılar ise Toplumsal Cinsiyet Eşitliği açısından Özel Sektör-Kamu İş Birliği konulu sunumunda, Toplumsal Cinsiyeti “Farklı cinsiyet özelliklerindeki bireylerin birbirleriyle karşılaştırıldığında güce erişim, yaşam fırsatları, dezavantajlar ve aynı olaylara karşı geliştirilen farklı stratejiler açısından nasıl konumlandıklarını analiz etmek için kullanılan bir kavramdır” diye açıklıyor. Kadın ve erkeğin toplumdaki konumunu/statüsünü, statülerine uygun rollerini, görev ve sorumluluklarını, cinsiyetlerine yüklenen kimliklerine göre toplumun bireyi değerlendirip ona göre kadınsı ve erkeksi olarak değerlendirdiği sosyo-ekonomik bir sınıflandırmayı ifade etmektedir diye devam ediyor.

Özetle toplumsal cinsiyetkavramı sosyal ve kültürel yönden belirlenmiş cinsiyet rollerini anlatırken cinsiyet kavramı ise fiziksel ve biyolojik özellikleri tanımlar

Buradan yola çıkarak sevgi ve bilgiyi ana eksenimize oturtturduğumuz zaman, bakış açımızı değiştirerek kullanacağımız sözler ile iş dünyasında hem kendimizi hem de süreçleri geliştiren bireyler olabiliriz.

Tabii bunların yanı sıra ekonomi dünyasında kariyerimizin ilerleme sürecinde gündemde olan başka yaklaşımlara, kalıp yargılara da muhatap olabiliyoruz. 

TÜRKONFED (Türk Girişim ve İş Dünyası Federasyonu) “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Gündem Raporu 1” Cam Tavan başlıklı hazırladığı raporda dikey katmanlaşmanın versiyonu Cam Tavan’ı özellikle detaylandırmakta.

Raporda cam tavan 1970’li yıllarda Amerika’da ortaya çıkan ve kadınların üst düzey yönetim pozisyonlarına gelmelerini engelleyen görünmez, yapay engeller olarak tanımlandığı belirtilerek kadınların yönetici olma konusunda sıkıntı yaşadığı tüm kurumlarda, kamu kurumlarında, farklı şirketlerde, eğitim kurumlarında ve hatta kar amacı gütmeyen kuruluşlarda yaşanan sıkıntıların belirsizliğine, doğrudan saptanamayan görünür olmayan bir ayrımcılık şekli olmasına işaret ediliyor.

Toplumsal Cinsiyet eşitliği gündem raporunda cam tavan kavramının sonrasında ise, ikinci cam tavan, ters cam tavan, beton tavan, cam merdiven, cam asansör, yapışkan merdiven, yapışkan zemin ve cam labirent gibi daha birçok paralel benzer kavramın ortaya çıktığını da belirtiliyor.

Yine aynı TURKONFED Toplumsal Cinsiyet Eşitliği raporunda veri kaynaklarından biri Economist’in oluşturduğu Cam Tavan Endeksi’nin 2019 verilerinide incelemenizi öneririm. Türkiye’de kadınların yüksek öğretime erkeklere göre erişim oranı; Kadınların erkeklere göre iş gücüne katılım oranı; ücret oranı ve yönetici pozisyonlardaki kadın oranı gibi önemli istatistiki bilgiler yer almaktadır.

Raporda “Cam tavan aşılınca ne oluyor?” sorusunun cevabıda üç ana başlıkta ifade edilmiş.

En az üç kadın yöneticisi bulunan şirketlerin finansal performansı daha yüksek olarak tespit ediliyor. Yönetim kurulunda bulunan kadın sayısı ile finansal performansları arasında güçlü bir ilişki olduğu ortaya koyuluyor. Rapora göre, en az üç kadın yöneticisi bulunan şirketlerin finansal performanslarının ve kurum içi birçok diğer faktörünün (çalışma ortamı değerleri, koordinasyon, denetim, dışa dönüklük) kadın yöneticisi bulunmayan şirketlere göre daha yüksek olduğu görülüyor.

Rapor; Yönetim kurulunda en az 3 kadın bulunan şirketlerin yatırım getirilerinin, yönetim kurullarının tamamı erkek olan şirketlere göre %60 daha fazla olduğunu gösteriyor.

Pazar payı, sermaye ve hisse senedi değerine göre de kadın yönetici sayısı fazla olan şirketlerin, pazar payı, sermaye ve hisse senedi değerine göre daha iyi performans gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Değişen dönüşen ekonominin etkin kaptanları olan kadınların,elde edeceği fırsat eşitliğiyle, başarılı yönetişim örnekleri ortaya koyacağı açıktır.

Kurumsal yapıları,  kadının çok yönlü bakış açısından mahrum bırakmak kurumları gelişen dünyanın getirdiği rekabet ortamının gerektirdiği edinimlerinden yoksun bırakmak demektir. 

Ayrıca şunu belirtmeliyim yapılan araştırmalarda kadının gelirini hane halkına daha çok yansıtmakta olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle üreten    kadın, ekonominin değişik aranjmanlarının tüketime dönüşmesinde de büyük katkı sunmaktadır.

Nerede yaşıyor olursanız olun, toplumsal cinsiyet eşitliği temel bir insan hakkıdır.

Toplumsal cinsiyet eşitliğini geliştirmek,  iş dünyasında sözcükleri doğru kullanmayla başlayan farkındalığıyla ilerleyecek. 

Bu eşitlik, ekonomiye,devrim nitelikli başarılar getireceği gibi sevgi dolu sağlıklı bireylerin, ülkenin refah düzeyinde ve toplumsal fayda yaratımında günümüzün ve geleceğimizin güvencesi olacağını işaret etmektedir.